द्राक्षवेलीसाठी फर्टीगेशनचे नियोजन

गोडी छाटणीसाठी विद्राव्य खतांच्या ग्रेड्स निवडतांना व त्याचे दररोजचे प्रमाण वाढविण्यासाठी द्राक्षवाढीच्या विविध अवस्थांचा विचार करणे आवश्यक आहे.गोडी छाटणीपासून ते द्राक्ष काढणीपर्यंत द्राक्षवेलीच्या वाढीच्या अवस्थेनुसार लागणारी अन्नद्रव्यांची गरज व वापरावयाच्या विद्राव्य खतांच्या ग्रेड्स पुढील प्रमाणे -

छाटणी पासून ते पहिले १५ दिवस

या अवस्थेत डोळे फुट होत असतांना नत्राचे प्रमाण हे स्फुरद व पालाश यांच्या पेक्षा दुप्पट लागते.म्हणजे एकसारखी डोळे फुट होते.या मध्ये २०:१०:१० +१ मग्नेशीअम +सूक्ष्मअन्नद्रव्ये ही ग्रेड उपयुक्त आहे.

काडीच्या वाढीची अवस्था

या अवस्थेमध्ये घड बाहेर पडत असतात व काडीची वाढ होत असते म्हणून नत्र,स्फुरद,व पालाश यांचे प्रमाण एकसारखे ठेवावे लागते.म्हणून २०:२०:२०: किंवा १९:१९:१९ + मग्नेशीअम +सूक्ष्मअन्नद्रव्ये ही ग्रेड वापरावी

फुलोरा व फलधारणा

या अवस्थेमध्ये नत्र व पालाशच्या तुलनेत स्फुरदाचे प्रमाण जास्त लागते म्हणून १२:६१:०० ही ग्रेड वापरावी .

फळधारणा ते मणी वाढीची अवस्था

या अवस्थेमध्ये द्राक्ष वेलींना नत्र,स्फुरद व पालाश १:३:१ या प्रमाणात लागतो म्हणून १३:४०:१३ हि ग्रेड वापरावी.

मण्यात पाणी फिरण्याची अवस्था

या अवस्थेमध्ये अत्यंत कमी कमी प्रमाणात नत्र व भरपूर पालाश लागतो म्हणून १३:००:४५ ही ग्रेड वापरावी.

फळ पक्वतेची अवस्था

या अवस्थेमध्ये मण्यांमध्ये साखर भरत असते.म्हणून पालाश बरोबर सल्फर असल्यास साखरेचे प्रमाण वाढते व फळ पक्वता लवकर होते.त्यामुळे ००:००:५० +१८% सल्फर ही ग्रेड उपयुक्त ठरते.तसेच मालाची साठवणूक क्षमता वाढते.

फर्टीगेशन करत असतांना घ्यावयाची काळजी

गेल्या १५ हंगामातील अनुभवांचा विचार करता फर्टीगेशन तंत्रज्ञान अवलंबताना खालील गोष्टींचा बारकाईने विचार व कृती होणे गरजेचे आहे.

१.शेड्यूलसं मध्ये दिलेली खतांची मात्रा ही सर्व साधारणपणे द्राक्षाला लागणा-या अन्नद्रव्यांची एकूण गरज व चाचणी प्रयोगाचे निष्कर्ष यांच्यावरून ठरवण्यात आलेली आहे.त्यामध्ये माती आणि देठ पृथक्करण अहवालानुसार योग्य वेळी योग्य तो बदल करून घेणे गरजेचे आहे.

फर्टीगेशनचा चांगला फायदा मिळवण्यासाठी छाटणीपूर्वी मातीचे परीक्षण करणे गरजेचे आहे.हे केल्याने जमिनीचा प्रकार, जमिनीचा पीएच (सामू) , सर्व अन्नद्रव्यांची उपलब्धता,सेंद्रीय कर्ब ,चुनखडीचे प्रमाण व जमिनीची क्षारता या सर्व गोष्टी कळतात.त्या नुसारच खतांची मात्रा ठरवावी.

३.बदलते हवामान अवेळी पाउस या सर्व गोष्टींचा विचार करून व आपल्या अनुभवानुसार यामध्ये योग्य तो बदल करणे गरजेचे आहे.उदा. जर शेंडा वाढ ही अत्यंत जास्त असेल व हवामान अनकूल असेल तर नत्रयुक्त खतांच्या वापरावर नियंत्रण ठेवणे महत्वाचे आहे.

४.विद्राव्य खतांची मात्रा ही जास्तीत जास्त वेळा विभागणी करून देणे केव्हाही चांगले असते.

५.फर्टीगेशन करत असतांना ठिबक संचाची काळजी घेणे आवश्यक आहे ,प्रत्येक वेलीला समान प्रमाणात खते मिळतीलच ही काळजी घेणे खुपच महत्वाचे आहे.

नाशिकग्रेप्सचे नोंदणीकृत सभासद

अंकुश शांताराम पाटील,नारायणगाव.
संदीप चंद्रकांत शिरसाठ,पिंपळगाव,नाशिक.

सचिन कारभारी पवार,उगाव.

भूषण परदेशी,वडनेरभैरव.

भास्कर काठे.नाशिक.

जितेन्द्र रामकृष्ण शिंदे,दावचवाडी

संपत मारुती शिंदे, शेंडी.

प्रवीणराजे म्हैसधुणे,मुंगसरे.

अल्ताप पठाण, वडनेरभैरव.

राजू गोविंद देवळे ,नांदगाव.

कैलास गटकळ,मातेरेवाडी.

योगेश प्रभाकर शेलार, शिरसगाव.

युवराज विश्वासराव ढसाळ, निधोना.

अमोल यशवंत कोल्हे,उगाव-खेडे.

निलेश मारुती येवले,पांडेवाडी.

सागर सुभाष जाधव,वडनेरभैरव.

आनंद बी.पाटील,वाहेगाव.

अरविंद भाऊसाहेब शिरसाट, अवनखेड.

राहुल शिंदे,नारी.

भाऊसाहेब चव्हाण,आमले (कळवंटवाडी)

नानासाहेब शंकर,कालकुंबे.

अर्जुन कापसे,निफाड.

नितीन शांताराम मातेरे, आंबेवणी.

प्रतिक दिलीप काशीद, देवपूर.

रोहित पी.गुंजाळ, तिळवण.

माधव पाटील,काथरगाव.

भारत जगताप,तारुखेडले.

उत्तम धुमाळ,दावचवाडी.

योगेश आबाजी कापडी,ब्राम्हणगाव(वनस)

नितीन वाटपाडे,पाचोरे वणी.

अलमीन युसुफ पठाण,राजापूर.

संदीप वामनराव खांदवे,कोशिंबे.

दीपक क्षिरसागर,कडवंची.

सोमनाथ विष्णुपंत अवताडे,मंगळवेढा.

ज्ञानेश्वर प्रकाश पवार,महापूर.

रोहित पोपटराव गुंजाळ,तिळवण.

किरण बाजीराव दिघे,परमोरी.

गुडू पठाण,राजापूर.

अविनाश शिवाजी भामने,वांगलेसावडी.

महेश जीजाराम शिंदे,वनसगाव.

सुधीर सरादे,नगर.

राहुल भिकाजी पाचोरकर, वडनेरभैरव.

दीपक भास्कर ठुबे, खेडगाव.

जयराम सखाहरी आवारे,धोंडगव्हान.

वामन पोपटराव पाटील,वलखेड.

योगेश बी.अंधुरे,घन्सोली,मुंबई.

निलेश पुंजाराम महाले,कोशिंबे.

गणेश मनाजी शेळके,कुर्ली.

यादव दिग्विजय नानासाहेब,येळवी.

तुषार भिकाजी खरात,चांदोरी.

नितीन पुंजाराम महाले, कोशिंबे.

वैभव दत्तात्रय क्षीरसागर, शिवडी. (उगाव)

संतोष शंकर जाधव,पलुस.

किरण मुरलीधर पाटील,अलवाडी.

सांड्खोरे गौरव खंडू ,कसबे-सुकेणे.

गवळी सागर श्रीराम,नारायणटेंबी.

विधाते बाळासाहेब राजेंद्र,पिंपळगाव बसवंत.

नामदेव साहेबराव पावले ,धानोरा(रुई)

वैभव अशोक आहेर,नांदुरी (निफाड)

दत्ता राजाराम मापारी उगाव (निफाड)

सुनील दत्तात्रय वानमोरे, सांगली.

वसंत शेजवल ,शेजवळवाडी ,ओझर.

प्रमोद शिवाजी निकम,वडनेरभैरव.

सतीश कुंडलिक अखाडे,देवगाव (बुलढाणा)

संदीप सी.शिरसाट,पिंपळगाव(ब)नाशिक.

नागेश शत्रूगण घोगरे ,मालसुर अकोला.

मोकाले सूर्यकांत संभाजी,वांगी ,सांगली.

संतोष बालश्रीराम वाळूंज भटवाडी घाटकोपर(मुंबई)

सतीश साहेबराव महाले,पिंपळगाव बसवंत (नाशिक)

दिपक नंदू काठे.द्वारका,नाशिक

नितीन शिवाजी चौधरी,दिक्षी ,निफाड

किशोर एच शिरुडे ,पाचोरा,जळगाव

खांडवी राजेंद्र चिंतामण,खडकी,कळवण

रणजित लहानू कड,पांडाणे,वणी.

दिपक साहेबराव महाले,अंतरवेली,निफाड.

शिवाजी गुरव,धानोरे,सोलापूर.

संजय दामोधराव लाखे,मारखेल,नांदेड.

राजोळे ज्ञानेश्वर संपत,करंजगाव,निफाड.

योगेश विठ्ठलराव पाटील,चिंचखेड,नाशिक.

गणेश लक्ष्मण राउत,फोन्दशिरास,सोलापूर

दिपक रंगनाथ पाचोरकर,वडनेरभैरव,चांदवड.

पवार अरुण काशिनाथ.नैताळे,निफाड.

महेश मधुकर टिंगरे पळशी,सांगली.

सचिन एच शिरोळे,शिरपूर,सांगली.

पावशे सतीश शिवाजी,करंजगाव,निफाड.

तनवीर उसुफ पठाण,राजापूर ,नाशिक.

सावळे अनिल प्रभाकर, सातपूर, नाशिक.

गोरख दामोदर वक्ते, वडनेरभैरव,नाशिक.

श्रीकांत पेखळे,माडसांगवी,नाशिक.

प्रसाद हनुमंतराव पाटील, कागवाड,कर्नाटक.

गोकुळ वडजे,मडकेजांब,नाशिक.

दत्ता सुरवसे,हासेगाव वाडी,लातूर.

रणजित पाटील, उमाडी,सांगली.

भूषण परदेशी,वडनेरभैरव.नाशिक.

दिलीप राजाराम कुरळे ,कुरूळ ,सातारा.

विजय अमृतकर,बोरीवली वेस्ट,मुंबई.

अभिषेक ए. खोले,पुणे महाराष्ट्र.

अमरसिंह डी.निंबाळकर,फलटण,सातारा.

गोपीनाथ नवनाथ शेंडगे,भुम,उस्मानाबाद.

डॉ.रणजीत चंद्रकांत खैरे,भुम,उस्मानाबाद.

राहुल केदार,उमराळे,नाशिक.

मनोज दिलीप पवार,नायगाव ,सिन्नर .

संदीप यशवंत राणे उरण.कुंभाराचावडा .

सावळे सुनील अशोक,दाफालापूर,सांगली.

सुभाष बापू माळी,सोनी,सांगली.

पवार दादासो महादेव ,संगेवाडी,सोलापूर.

सुहास सदाशिव पाटील ,मु.पो.गव्हाण ता.तासगाव,जि.सांगली.